تبارشناسی روایت سجدۀ زن بر شوهردر جوامع روایی متقدم امامیه

Authors

مهدی ایزدی

محمدحسن شیرزاد

محمدحسین شیرزاد

abstract

یکی از پرسش‏های نوظهور در جوامع مسلمان که محصول تماس فرهنگی با جهان غرب است، پرسش از جایگاه زنان در محیط خانواده است. در این میان، وجود برخی از روایات در جوامع روایی فریقین که جایگاهی پست به زنان نسبت به مردان اعطا می‏کند، چالش‏های فراوانی را موجب شده است. یکی از این روایات که در جوامع روایی امامیه نیز به چشم می‏خورد، روایت «لو أمرتُ أحداً أن‏یَسجدَ لأحدٍ لأمرتُ المرأهَ أن‏تَسجدَ لِزوجِها» است. این نوشتار، تبارشناسی این روایت را در دستور کار قرار داده و پس از شناسایی مهد اصلی شکل‏گیری آن، میزان اصالت آن در جوامع روایی امامیه را مورد سنجش قرار داده است. این مطالعه آشکار می‏نماید که مهد اصلی این روایت، حلقات تحدیث اهل سنت در بوم کوفه بوده است. سپس این روایت با یک انتقال دومرحله‏ای، ابتدا وارد حلقات تحدیث زیدیه شده و با میانجیگری آن ها به حلقۀ تحدیث امامیه انتقال یافته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اعتبارسنجی روایات سزاواری سجدۀ زن بر شوهر

روایت «لو امرت احدا ان یسجد لاحد لامرت المرأة ان تسجد لزوجها» که در صدد بیان اهمیت حق زوج بر زوجه است، در قالب گزارش‌های بسیاری در روایات عامه و خاصه وارد شده است. به دلیل بیان مبالغه‌آمیز این روایت در ترسیم برتری جایگاه شوهر نسبت به زن و چالشی بودن مضمون آن با ادبیات رایج حقوق بشری ناظر به برابری زن و مرد، بررسی متن و دلالت آن اهمیت ویژه می‌یابد. این پژوهش افزون بر سند، خانوادة حدیث را نیز برر...

full text

اندیشة فقهی ابن ابی عقیل و مکتب متکلمان متقدم امامیه

ابن ابی عقیل به عنوان فقیهی تأثیر گذار در میا ن امامیه، آثاری را بر جای نهاد که پس از گذشت چند سده، به عنوان نوشته هایی «قدیم»، فقط قابل قرائت بود. در حالی که اطلاعات روشنی دربارة بافت موضعگیری ها و نیز گفتمان عصر تألیف در دست نبوده است. از همین روست که کاستی روشنی در فهم دقیق اندیشة فقهی وی دیده می شود و این نکته نه تنها در سده های اخیر که دربارة حلیان سده های میانه اسلامی نیز صادق است. در این...

full text

گفتمان تبارشناسی آل‏سامان در روایت بلعمی

دولت سامانی در شرق قلمرو خلافت اسلامی در بستری غنی از مؤلفه‏ها و مفاهیم فرهنگی-اجتماعی در قرن 4ه.ق تأسیس گردید. آل‏سامان در کشاکش با گفتمان سیاسی دولت‏های رقیب نیازمند اثبات حقانیت و کسب مقبولیت از طریق بهره‏برداری از مفاهیم و ارزش‎های موجود در بافت فکری، فرهنگی و نظام معنایی تثبیت شده در ساختار زبانی ساکنان سرزمین‏های مفتوحه شدند. یکی از مفاهیم ریشه‏دار در چنین بافت و نظام اندیشه‏ای: «برخوردار...

full text

بعد تعاملی کلام در روایت«جوان مشت زن» سعدی: تحلیل نشانه – معنایی یک گفتمان روایی

جُستار حاضر تحقیقی ست مبتنی بر روش کیفی - توصیفی که به تحلیل  گفتمان روایی، پویایی و بعد تعاملی کلام در روایت «جوان مشت‌زن» از باب سوم گلستان سعدی می پردازد. مقاله در چارچوبی نشانه - معنایی و با بهره‌جستن از الگوی شعیری (1381) و تلفیق آن با طرح‌واره‌ی روایت‌شناسی لباو (1967) تحلیل موضوع را فراروی خود می‌نهد و ضمن تشریح برش‌ها و زنجیره‌های پیکره‌ی روایی انتخابی، به تبیین ابعاد کلامی شکل‌دهنده‌ی ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
حدیث پژوهی

جلد ۲۰۱۶، شماره ۱۶، صفحات ۵۱-۷۴

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023